Śniadanie wielkanocne - co podać na tradycyjny świąteczny stół?

Śniadanie wielkanocne - co podać na tradycyjny świąteczny stół?

   Śniadanie wielkanocne: co podać, żeby tradycji stało się zadość? Jakie symboliczne znaczenie mają potrawy i ozdoby na wielkanocnym stole? Poznaj przykładowe dania i przepisy.

Śniadanie wielkanocne: zaczynamy od święconki

Niedzielne śniadanie wielkanocne w domach osób wierzących poprzedza święcenie jaj i potraw świątecznych - w Wielką Sobotę, oraz msza rezurekcyjna z procesją, która odbywa się albo w sobotni wieczór albo niedzielny ranek. Zanim zasiądziemy do stołu dzielimy się poświęconym jajem, życząc sobie nawzajem zdrowych i wesołych świąt. Święconkę, czyli wszystkie produkty i potrawy, które umieściliśmy w koszyczku, i które zostały poświęcone,  powinny być zjedzone, nie wolno się niczego wyrzucać ani dawać zwierzętom.

Przeczytaj także Koszyczek wielkanocny – co powinno się w nim znaleźć?

W Wielkanoc świętujemy Zmartwychwstanie Pańskie, o którym apostołowie dowiedzieli się właśnie rankiem i śniadanie było pierwszym posiłkiem, który spożyli razem ze zmartwychwstałym Jezusem. Cieszymy się z odrodzonego życia - stąd jaja, które je symbolizują oraz zakończonego postu, stąd rozmaitość mięsa i wędlin - głównie z wieprzowiny, która uosabia dostatek i sytość.Śniadanie wielkanocne jest więc posiłkiem bogatym, radosnym, obfitującym w różnorodne potrawy z jaj, mięs, a także słodycze - z dodatkiem bakalii i orzechów, także symbolizujących dostatek.

Wielkanocne jaja

Najważniejsze podczas śniadania wielkanocnego są jaja w rozmaitej postaci: gotowane na twardo w majonezie, sosie chrzanowym, tatarskim i różnych innych sosach, jaja faszerowane, jaja zapiekane w klopsach, drożdżowych bułkach, kulebiakach. Typowo polskim przysmakiem są jaja faszerowane opiekane w skorupkach.Dla dzieci organizuje się zabawy w poszukiwanie jaj (najczęściej czekoladowych), ukrytych w zakamarkach domu lub ogrodu. Na stole nie może zabraknąć różnokolorowych pisanek. Jajka mogą też służyć do rozmaitych obrzędów i... zabaw.

Wielkanocne mięsa

Z mięs najczęściej podaje się wędliny: szynkę, dobrej jakości kiełbasy, kabanosy, wieprzowinę pieczoną: schab w ziołach lub faszerowany, boczek oraz szynki, pasztety lub klopsy.

Do typowo polskiej tradycji zalicza się żurek lub biały barszcz, podawany z jajkiem i białą kiełbasą. Białą kiełbasę można podać także osobno, opiekaną lub gotowaną.Często podawany, choć nie obowiązkowo, jest także pieczony drób: kurczaki, kaczki, indyki i gęsi, zwykle w formie faszerowanej.

Przystawki i sałatki wielkanocne

Dużą popularnością na świątecznym stole cieszą się także inne przystawki: sałatki jarzynowe z wiosennymi akcentami, śledziki, pasty twarogowe, galaretki drobiowe oraz pasztety bezmięsne (jajeczne, grzybowe, rybne), terriny lub ryba faszerowana w galarecie.

Wielkanoc jest także świętem chleba i domowego ciasta drożdżowego (nie tylko bab, ale też chałek, bułek drożdżowych, kulebiaków lub pierogów drożdżowych).

Symbole wielkanocne

Do przystawek podajemy chrzan symbolizujący łzy Chrystusa oraz zdrowie, majonez, ćwikłę i pikle. Sałatki i przybrania obfitują w młodą zieleninę i zioła, także symbole zmartwychwstania i nowego życia, kiełki (np. rzeżuchy) i dostępne nowalijki, a także młode jadalne kwiatki.Mieszkanie i sam stół ozdabiamy takimi samymi elementami jak święconkę: bukszpanem, baziami oraz wiosennymi kwiatami, rzeżuchą lub młodym owsem oraz figurkami młodych zwierząt: barankami (który jest przede wszystkim symbolem Syna Bożego), kurczaczkami, zajączkami i króliczkami - które mają zapewnić płodność i dobrobyt.Chrześcijańska symbolika, bo Wielkanoc to najważniejsze święto chrześcijańskie, współgra tu z dawnymi symbolami pogańskimi zachowanymi w wiejskiej obrzędowości (wiosna, odrodzenie przyrody do życia, zwiastujące płodność ziemi i obfitość zbiorów).

Wielkanocne ciasta i desery

Na deser obowiązkowo podajemy wielkanocną babę (lub kilka jej rodzajów). Baba może być drożdżowa lub piaskowa, z lukrem lub polewą, z bakaliami,  kakao lub czekoladą. Tradycyjnie na Wielkanoc podaje się także sernik - zarówno pieczony (na spodzie z ciasta lub bez).Kolejną wybitnie polską tradycją jest pieczenie na Wielkanoc mazurków, czyli ciast na kruchym spodzie z półpłynnym nadzieniem (zazwyczaj kajmakowym) i ozdobiony bakaliami w motywy bazi i innych wielkanocnych symboli.Wielkanocne śniadanie w wielu domach praktycznie się nie kończy, płynnie przechodząc w obiad (niektóre potrawy. mięsa podaje się na ciepło) i w dalszym ciągu jada z pieczywem.