Choroby reumatyczne coraz większym problemem Polaków

Dodano: 01.01.2016 [10:24]

foto: Kurhan/SXC

Schorzenia reumatyczne coraz częściej dopadają ludzi młodych, w wieku produkcyjnym. Nieleczone – bądź leczone nieodpowiednio – mogą prowadzić do kalectwa, a w skrajnych wypadkach do śmierci. Są też częstą przyczyną niepełnosprawności ludzi młodych.

Reumatyzm od dziesiątków lat kojarzył się z przypadłością ludzi w podeszłym wieku, uskarżających się na bóle stawów bądź kości. Niestety – chorób reumatycznych jest wiele, mają różne przyczyny, a traktowanie ich jako przypadłości ludzi starszych jest mitem. Coraz częściej choroby dotykają ludzi młodych, pracujących. Niepodjęcie leczenia w odpowiednim czasie miewa tragiczne skutki – prowadzi do niezdolności do pracy, inwalidztwa, a nawet śmierci.

Jedną z najczęstszych chorób układowych jest reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), inaczej gościec. To choroba atakująca najczęściej osoby między 35. a 50. rokiem życia, trzy razy częściej chorują na nią kobiety. Objawem gośćca jest zapalenie zazwyczaj kilku stawów tzw. małych – choroba rzadko atakuje stawy duże (kolanowy, biodrowy, łokciowy). Jej cechą charakterystyczną jest symetryczne atakowanie stawów, tzn. jednocześnie np. stawów u lewej i prawej ręki. Choroba dzieli się na trzy typy: łagodny, w którym chorzy dobrze reagują na leczenie, udaje się powstrzymać rozwój schorzenia, a osobie chorej umożliwić normalne życie, powolnie postępujący – kiedy choroba postępuje powoli, ale jest bardziej oporna na leczenie niż w postaci łagodnej. Typ najcięższy – choroba dość oporna na leczenie, następują szybkie zmiany zwyrodnieniowe w stawach, a ich uszkodzenie bardzo szybko prowadzi do inwalidztwa.

Przyczyną RZS może być albo zaburzenie odpowiedzi immunologicznej, czyli organizm sam zaczyna wytwarzać przeciwciała powodujące silny stan zapalny, albo przebyta infekcja, najczęściej wirusowa, w której wyniku pobudzona zostaje reakcja obronna organizmu na zakażenie, a następnie skierowana jest ona przeciwko stawom, wywołując stan zapalny. Trzecią przyczyną RZS mogą być uwarunkowania genetyczne.
Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą układową atakującą cały organizm – objawami RZS na samym początku choroby są uczucie znużenia, pocenie się, lekki stan podgorączkowy, a także zmniejszenie apetytu i utrata wagi, rozgrzanie i zaczerwienienie okolic stawowych, mrowienie i drętwienie rąk.

W trakcie rozwoju choroby może nastąpić m.in. zanik mięśni wokół zaatakowanego stawu, innym powikłaniem może być też osteoporoza.

Przy diagnozie RZS w pierwszej kolejności wyklucza się inne przyczyny zapalenia stawów (łuszczycowe zapalenie stawów ŁZS, dnę moczanową, toczeń rumieniowaty układowy). Leczenie należy podjąć niezwłocznie po rozpoznaniu – im szybsze rozpoznanie, tym większa szansa na remisję choroby.

Skuteczne w leczeniu RZS są sole złota, jednak w Polsce, z uwagi na poważne efekty uboczne, nie są one stosowane. Pacjentów leczy się przede wszystkim lekami modyfikującymi przebieg choroby (DMARD) oraz lekami biologicznymi. Oprócz tego chorym zapisuje się leki przeciwzapalne (NLPZ, korkytosteroidy), jednak usuwają one jedynie objawy, a nie przyczynę choroby.

Szacuje się, że w Polsce na RZS cierpi 350 tys. osób, a rocznie wykrywa się od 8 do 16 tys. przypadków tej choroby.